14 czerwca

06-14.jpg

Tego dnia, w 1736 roku, urodził się Charles Coulomb, francuski fizyk i inżynier. Niezależnie od Johna Michella wynalazł wagę skręceń. Prowadził także badania nad tarciem – znajdziemy go w takich pojęciach jak tarcie kulombowskie oraz trzecim prawie tarcia. Odkrył zjawisko ekranowania elektrycznego, a także wprowadził pojęcie momentu magnetycznego. Jednak najbardziej jest znany z doświadczalnego wyznaczenia siły oddziaływania elektrostatycznego ładunków elektrycznych, czyli słynne prawo Coulomba. Jak się okazuje, do tych samych wniosków doszedł nieco wcześniej Henry Cavendish, jednak nie miał on w zwyczaju publikowania swoich prac i o większości jego wyników dowiedziano się dopiero po jego śmierci.

Nazwiskiem Coulomba została nazwana jednostka ładunku elektrycznego.

13 czerwca

06-13.jpg

Tego dnia, w 1773 roku, urodził się Thomas Young, angielski fizyk, lekarz i w ogóle człowiek renesansu, tyle że w epoce oświecenia 😉 Interesował się tak wieloma zagadnieniami, że został nazwany „ostatnim człowiekiem, który wiedział wszystko". Dla fizyki szczególnie przysłużył się badając światło. Przeprowadził serię doświadczeń wykazujących jego falową naturę, w tym wykazał na podstawie polaryzacji, że światło jest falą poprzeczną i podał przybliżoną długość fali dla światła widzialnego. Najbardziej znany jest ze słynnego doświadczenia z podwójną szczeliną (znajduje się na liście 10 najpiękniejszych doświadczeń z fizyki), które wykazało falową naturę światła, a z modyfikacji tego eksperymentu korzysta się do dziś. Young zajmował się także teorią sprężystości, przez co został uwieczniony w module Younga określającym podatność na odkształcanie liniowe materiału.

Również tego dnia, w 1831 roku, urodził się James Clerk Maxwell, szkocki fizyk i matematyk. Zajmował się głównie termodynamiką i elektromagnetyzmem. Opracował rozkład prędkości cząsteczek gazu doskonałego (nazywany jego nazwiskiem). Stworzył metodę i pod jego nadzorem wykonano pierwszą kolorową fotografię. Najbardziej jednak kojarzy się ze słynnymi równaniami unifikującymi elektryczność z magnetyzmem, co było nie lada przełomem w tamtejszej fizyce. Na podstawie tych równań, Maxwell wykazał również, że może istnieć coś takiego jak fala elektromagnetyczna i podał prędkość jej propagacji (która bardzo dobrze zgadzała się z wyznaczoną wtedy prędkością światła), co naprowadziło go do stwierdzenia że światło jest właśnie falą tego typu. Możemy go spotkać w koncepcji demona Maxwella, a także w systemie CGS przy jednostce strumienia magnetycznego: 1 Mx.

PS Taka ciekawostka, Clerk to nie drugie imię, ale pierwszy człon nazwiska. Więc hiperpoprawnie powinno się mówić „Równania Clerka Maxwella" itd 😉

12 czerwca

06-12.jpg

Tego dnia, w 1851 roku, urodził się Oliver Lodge, brytyjski fizyk. Był pionierem radiokomunikacji, wynalazł lub ulepszył kluczowe elementy, dzięki którym można było konstruować urządzenia radiowe. Niewiele brakowało, aby to on był odkrywcą fal radiowych – swoje niezależne badania opublikował kilka miesięcy po Heinrichu Hertzu. Podczas swoich prac nad generacją i odbiorem fal elektromagnetycznych zauważył, że można iskrownik wykorzystać do zapłonu silników spalinowych (zapalnik Lodge’a), co miało dość znaczący wpływ na motoryzację. Miał również wkład w rozwój teorii względności – jako jeden z pierwszych zaproponował efekt skrócenia długości w kierunku ruchu, co nazywamy obecnie skróceniem Lorentza (pierwszy na to wpadł George Fitzgerald, jednak to publikacja Lodge’a rozpropagowała ideę tego zjawiska). O ironio, przez bardzo długi czas (jak nie przez całe życie), Lodge uważał że koncepcja eteru jest słuszna.

11 czerwca

06-11.jpg

Tego dnia, w 1867 roku urodził się Charles Fabry, francuski fizyk. Zajmował się optyką i spektroskopią. Jego specjalnością były zjawiska związane z interferencją. Wraz z Henrim Buissonem wykazał istnienie w górnej warstwie atmosfery obszaru o wysokiej zawartości ozonu, który odpowiedzialny jest za filtrowanie promieniowania ultrafioletowego pochodzącego od Słońca. Natomiast wraz z Alfredem Pérotem opracował nowy typ interferometru (nazywany od ich nazwisk) dzięki któremu można było dokonać precyzyjnych pomiarów długości fali światła, a także zmian w długości drogi optycznej. Konstrukcja ta jest szeroko stosowana do dziś.

scroll to top