Wyróżnieni tegoroczną Nagordą Nobla zostali John Clarke, Michel H. Devoret i John M. Martinis za „odkrycie makroskopowego tunelowania kwantowego oraz kwantyzacji energii w obwodzie elektrycznym”
Naukowcom po raz pierwszy udało się zaobserwować i kontrolować zjawiska, które normalnie występują w niewidzialnej skali pojedynczych atomów, w dużym, fizycznym obwodzie elektrycznym. Udowodnili, że prawa kwantowe mogą działać na dużą, „ludzką” skalę.Wspomniane zjawiska polegają na tym, że tunelowanie kwantowe pozwala cząstkom przenikać przez bariery, które według klasycznej fizyki są niemożliwe do pokonania, a kwantyzacja energii sprawia, że układ fizyczny może posiadać tylko ściśle określone porcje energii, a nie wartości pośrednie.Odkrycia te są obecnie wykorzystywane do budowy i precyzyjnego sterowania kubitami, czyli podstawowymi jednostkami informacji, z których składają się procesory kwantowe. Możliwe zastosowania w przyszłości to przede wszystkim komputery kwantowe o rewolucyjnej mocy obliczeniowej, całkowicie bezpieczne systemy kryptografii kwantowej oraz ultraczułe czujniki do zastosowań medycznych i badawczych.
Źródło: https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2025/press-release/
